Душанбе, 16-уми марти соли 2018
Маркази миллии тестии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон иттилоъ медиҳад, ки дар ИМД-2018 ба нақша гирифта шудааст, ки холҳои гузариш аз рӯйи субтестҳои қисмҳои А (имтиҳони умумӣ) ва Б (имтиҳони ихтисос) барои довталабони муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбӣ (коллеҷҳо) алоҳида ва барои довталабони муассисаҳои таълимии таҳсилоти олии касбӣ (донишгоҳу донишкадаҳо) алоҳида муқаррар карда мешавад. Яъне, соли ҷорӣ холҳои гузариш аз рӯйи субтестҳои қисмҳои А ва Б барои довталабони муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбӣ (коллеҷҳо) ва довталабони муассисаҳои таълимии таҳсилоти олии касбӣ (донишгоҳу донишкадаҳо) як хел нест, балки барои довталабони донишгоҳу донишкадаҳо холҳои гузариш баландтар муқаррар карда мешавад.
Вобаста ба ин, ба довталабон тавсия медиҳем, ки ҳангоми бақайдгирӣ ин масъаларо ба эътибор бигиранд ва бидонанд, ки холҳои гузариш барои довталабони муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи касбӣ (коллеҷҳо) нисбатан пасттар аст. Аз ин рӯ, интихоб кардани коллеҷҳо имконияти бештарро ба довталабон барои роҳ ёфтан ба озмуни тақсимот аз рӯйи комбинатсияҳои ихтисосҳои пешниҳодкардаи коллеҷҳо фароҳам меорад.
Ба довталабон инчунин, тавсия дода мешавад, ки ҳангоми интихоби комбинатсияҳои ихтисосҳо ҳисоботи омориро оид ба рафти бақайдгирии довталабон ба имтиҳонҳои марказонидаи дохилшавии соли 2018, ки мунтазам дар сомонаи Марказ ҷой дода мешавад, ба назар гиранд.
Лозим ба зикр аст, ки тибқи маълумоти оморӣ аз ИМД-2017 дар доираи ҳар гурӯҳи ихтисосҳо, шумораи бештари довталабон нисбат ба нақшаи қабул ба гурӯҳи ихтисосҳои 4-ум (ҷомеашиносӣ ва ҳуқуқ) рост омада буд, ки он ба 221,94% баробар буд. Тибқи ин нишондиҳанда соли 2017 дар ҷойи дуюм гурӯҳи ихтисосҳои 5-ум (тиб, биология ва варзиш) бо 219,31%-и шумораи ҷойҳои нақшавии ин гурӯҳ қарор дошт. Дар муқоиса бо нақшаи қабули донишҷӯён дар соли 2017-ум шумораи камтарини довталабони номнависшуда ба гурӯҳи ихтисосҳои 1-ум (табиӣ ва техникӣ) рост омада буд, ки он ҳамагӣ ба 82,93%-и шумораи ҷойҳои нақшавии ин гурӯҳ баробар буд. Тибқи ин нишондиҳанда соли 2017 дар ҷойи дуюм гурӯҳи ихтисосҳои 2-юм (иқтисод ва география) бо 110,90%-и шумораи ҷойҳои нақшавии ин гурӯҳ қарор дошт. Вобаста ба ин, соли 2017‑ум аз шумораи довталабони дар имтиҳонҳо иштироккарда дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 5-ум 16511 нафар (49,09%), яъне қариб нисфашон ва дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 4-ум 4298 нафар (43,99%)-ашон сазовори номи донишҷӯй шуда натавонистанд, ки ин ҳиссаи хеле зиёд аст. Дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 1-ум танҳо 2317 нафар (17,18%)-ашон ва дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 2-юм 2402 нафар (15,77%)-ашон аз шумораи умумии дар имтиҳонҳо иштироккарда сазовори номи донишҷӯй шуда натавонистаанд, ки ин нисбат ба ҳиссаи довталабони гурӯҳҳои ихтисосҳои 4-ум ва 5-ум хеле кам аст.
Агар маълумоти омории рафти бақайдгирии довталабонро дар ИМД-2018 аз 1-ум то 14‑уми март таҳлил кунем, тибқи он шумораи довталабони бақайдгирифташуда дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 5‑ум ҳудуди 55% ва дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 4‑ум ҳудуди 48%-ро аз нақшаи қабули ҳар яке аз ин гурӯҳҳо ташкил медиҳад. Шумораи довталабони бақайдгирифташуда дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 1-ум ҳудуди 17% ва дар доираи гурӯҳи ихтисосҳои 2-юм ҳудуди 21%-ро ташкил медиҳад, ки ин нисбат ба ҳамин нишондиҳандаи гурӯҳҳои ихтисосҳои 4‑ум ва 5-ум хеле кам аст.
