Инсони оқил дар ҳамаи марҳалаҳои ҳаёти худ барои таҳсили дониш бояд бикӯшад, аммо муҳимтарин замон барои соҳибилм шудан овони наврасию ҷавонист. Агар ин давраҳои умри инсон ба таври самарабахш сарфи таълиму омӯзиш шавад, боқии марҳалаҳои ҳаёташ аз ҳосили дониши касбкардааш пирӯзмандонаю комгорона хоҳад гузашт.
Ҳар шахси дорои таҳсилоти миёнаи умумӣ ва умумии асосӣ хоҳиши донишҷӯй ва соҳиби таҳсилоти миёна ва ё олии касбӣ шуданро дорад. Барои ҳар касе аз зумраи чунин шахсон, ки дар доираи барномаҳои таълимии таҳсилоти умумӣ ва китобҳои дарсии амалкунанда донишу маълумот дорад, ин ҳадаф дастрасу иҷрошаванда аст, зеро дар ин ҷода Маркази миллии тестии назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон (Марказ), чунонки акнун тамоми аҳли ҷомеа огаҳанд, таъмингари адолату шаффофият дар арзёбии донишу маҳорати довталабон ва ба ин восита мусоидгар дар амалишавии орзуҳои онон барои донишҷӯй шуданашон аст.
Расо 10 сол шуд, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон довталабони арзанда тавассути низоми имтиҳонҳои марказонидаи дохилшавӣ ба муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёна ва олии касбии Ҷумҳурии Тоҷикистон (ИМД) ба муассисаҳои дилхоҳашон дохил шуда, соҳиби касбу ихтисоси писандидаашон мегарданд. Марказ адолат, воқеият, шаффофиятро мароми кори худ дар низоми имтиҳонҳои мазкур қарор дода, дар ҳамаи марҳалаҳои имтиҳонҳо таъмини ин усулҳоро кафил аст. Ҳамаи довталабони донишҷӯйшудаи солҳои гузашта медонанд, ки ҳар кӣ дар мактаби миёна барои таҳсили дониш кӯшиш кардаасту заҳмат кашидааст, ранҷаш барҳадар нарафтааст ва мутобиқи донишу маҳораташ лоиқи номи пурифтихори донишҷӯйӣ гардидааст. Донишу маҳорати арзанда ва он ҳам на берун аз доираи барномаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи умумӣ ва риояи тартибу қоидаҳо дар ҷараёни имтиҳонҳо – ин аст ҳамаи он чи ки барои донишҷӯй гардидани довталаб зарур аст. Шумо ҳам, довталабони азиз, ин ҳақиқати дар тули 10 сол тасдиқшуда ва ба воқеият пайвастаро дар мадди назар гирифта, бо ҳамин мизону меъёр бояд кор кунед, то ба ҳадафи бузурги худ барои таъмини зиндагии нек – донишҷӯй шудан ноил гардед. Марказ дар ин роҳ сол то сол имконоти бештару беҳтарро барои Шумо фароҳам меорад.
Барои омодагӣ ба ИМД аз маҷмуаҳои саволу масъалаҳои тест, ки Марказ онҳоро нашр карда, ба муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаи умумӣ ройгон тақсим менамояд ва гунаи электрониашонро низ дар сомонаи Марказ мегузорад, истифода баред. Қариб 40 %-и саволу масъалаҳои ҳар субтест дар ИМД-2024 аз ҳамин маҷмуаҳо истифода хоҳад шуд.
Довталабони азиз! Шумо бояд донед, ки дар баробари омӯзиши хуб барои имтиҳонҳо, огоҳ будан аз як қатор тартибу қоидаҳо ҳангоми бақайдгирӣ ва имтиҳонҳо низ зарур аст.
Пеш аз ҳама, ин муҳим аст, ки ихтисосу муассисаҳои таълимиро дуруст бояд интихоб кунед, бартарии интихобҳоро, яъне аз рӯйи афзалияташон дар рӯйхат аввал гузоштани ихтисосҳоеро, ки он бароятон писанду заруртар аз комбинатсияи ихтисосҳои дигари интихобшаванда аст, ба эътибор гиред. Дар ин маврид хато кардан ва танҳо баъд аз озмуни тақсимот ин ғалати худро дарк кардан суде надорад, зеро ислоҳи он дигар имконнопазир аст. Барои интихоби ихтисосҳо, ба ғайр аз феҳристи ихтисосҳо дар шакли замимаи чопӣ ва гунаи электронӣ дар қолаби PDF, инчунин барномаи махсус дар сомонаи Марказ (онро ҳам дар компютер ва ҳам дар телефонҳои ҳушманд (аз Play Market) боргирӣ кардан мумкин аст) ба Шумо пешниҳод карда мешавад.
Тавсия медиҳем, ки ҳар яки Шумо, довталабони азиз, аз шароиту имкониятҳои фароҳамовардаи Марказ ҳатман истифода ва маводду матлабҳои дар бораи ИМД нашркардаро мутолиа намоед. Ҳушёриро дар ҳеҷ маврид аз даст надода, баҳри ноил шудан ба ҳадафҳоятон қотеона бикӯшед. Ҳамаи нуқтаҳои бақайдгирӣ бо маводди иттилоотию методии барои довталаб зарурӣ таъмин мегардад.
Тибқи “Тартиби гузаронидани имтиҳонҳои марказонидаи дохилшавӣ ба муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёна ва олии касбии Ҷумҳурии Тоҷикистон”, ки бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 29-уми апрели соли 2023, № 188 тасдиқ шудааст, Марказ баъди озмуни тақсимоти асосӣ (якум)-и даврҳои 1-ум ва 2-юми ИМД-2024 дар асоси ҷойҳои холимонда тибқи нақшаҳои қабули муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаю олии касбӣ ба роҳ мондани озмуни тақсимоти иловагии довталабонро ба нақша гирифтааст.
Барои донистани шарту талабот ва тартиботи муқарраршуда дар низоми ИМД ба Шумо маълумоти дақиқ дар дастури “Роҳнамои довталаб” пешниҳод мешавад. Ҳамчунин, пайваста ба сомонаи Марказ ворид шавед, то ки сари вақт аз давру марҳалаҳои ИМД ва тағйироту навгониҳои марбут ба он огаҳӣ ёбед.
Шумо, чун медонед, ки омили ягона барои донишҷӯйи муассисаҳои таълимии таҳсилоти миёнаю олии касбӣ шудан танҳо донишу маҳорат аст, бо тайёрии хуби таълимӣ ба имтиҳонҳо ҳушёриву зиракӣ, дурандеширо аз даст надиҳед, фирефтаи ашхоси қаллоб нашавед!
Бикӯшед, бихонед, биомӯзед, то зиндагию рӯзгори нек барои худ бисозед!
Комёб бошед, довталабони гиромӣ!
Ҷаъфарзода Сабзалӣ Файзалӣ,
директори Маркази миллии тестии
назди Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон