Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон пайваста барои шаҳрвандони ниёзманди ҷумҳурӣ ғамхорӣ ва ҷавонони соҳибистеъдоду болаёқатро дастгирию қадршиносӣ мекунад. Мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон дар ИМД барои гурӯҳҳои муайяни довталабон имтиёзҳо муқаррар шудаанд (нигаред ба ҷадвали 17.1). Ба довталабоне имтиёз дода мешавад, ки онҳо дар бораи соҳибҳуқуқ буданашон барои гирифтани имтиёз ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандаро пешниҳод кардаанду холҳои гузариши фанниро аз ҳамаи субтестҳои дахлдор (бо дарназардошти имтиҳонҳои қисмҳои В ва Г барои довталабони дахлдор) ба даст овардаанд. Тартиби додани имтиёзро Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон муқаррар кардааст.

1) Ба довталабон барои гирифтани имтиёзҳо чунин шарту талабот пешбинӣ шудааст: пешниҳоди ҳуҷҷатҳои зарурӣ (нигаред ба ҷадвалҳои 2.2-2.4) дар вақти бақайдгирӣ;

2) мувофиқати дастоварди довталаб ба ихтисос(ҳо)и интихобкарда, яъне дастоварди довталаб дар сурате ба ҳисоб гирифта мешавад, ки агар:

- фанне, ки довталаб дар олимпиадаи ҷумҳуриявӣ ё байналмилалӣ аз он ғолиб шудааст, барои ихтисос(ҳо)и интихобкардааш субтести асосӣ ё фанни ба он(ҳо) мувофиқаткунанда бошад* (нигаред ба эзоҳ дар саҳифаи 85);

- дастовардҳое, ки довталаб дар соҳаи санъат ё фарҳанг дорад, ба ихтисос(ҳо)и аз соҳаи санъат ё фарҳанг интихобкардааш мувофиқат кунад;

- дастовардҳое, ки довталаб дар соҳаи варзиш дорад, ба ихтисос(ҳо)и аз соҳаи варзиш интихобкардааш мувофиқат кунад;

3) мувофиқати соли дастовардҳои довталабон ба соли баргузории ИМД:

- олимпиада(ҳо)и фаннии ҷумҳуриявие, ки довталаб аз он(ҳо) дастовард дорад, дар ҳамон соле, ки довталаб имтиҳон месупорад, баргузор шуда бошад;

- аз баргузории олимпиада(ҳо)и фаннии байналмилалӣ*, ки довталаб дар он(ҳо) пирӯз шудааст, то соли баргузории ИМД набояд аз 2 сол бештар гузашта бошад;

- аз баргузории озмуну фестивал(ҳо)и тахассусии ҷумҳуриявӣ ва байналмилалии соҳаи санъат ва фарҳанг, ки довталаб дар он(ҳо) пирӯз гардидааст, то соли ИМД набояд аз 2 сол бештар гузашта бошад;

4) дуруст ва дақиқ пешниҳод кардани маълумот дар бораи ҷойи зист ва муассисаи таълимие, ки довталаб дар он таҳсил мекунад ё онро хатм кардааст (барои довталабони Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино, Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон (танҳо барои гурӯҳҳои ройгон) ва коллеҷҳои тиббӣ (танҳо барои гурӯҳҳои ройгони ихтисоси “Кори момодоягӣ”), ки барои илова кардани коэффитсиент ба натиҷаҳои имтиҳонашон (ҷамъи балҳои умумии қисми А) ҳуқуқ доранд);

5) гирифтани холҳои гузариши фаннӣ аз ҳамаи субтестҳои дахлдор.

Феҳристи ихтисосҳо ва фанҳои таълимии таҳсилоти миёнаи умумии ба ин ихтисосҳо мувофиқаткунандаи олимпиадаҳои ҷумҳуриявию байналмилалиро, ки аз рӯйи онҳо ба довталабон дар ИМД имтиёз дода мешавад, Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон тасдиқ кардааст. Вазорати номбурда феҳристи ихтисосҳоеро, ки дастовардҳои довталабон дар соҳаи фарҳангу санъат ва варзиш ба онҳо мувофиқат карда, дар асоси ин дастовардҳо ба довталабон дар ИМД имтиёз дода мешавад, низ тасдиқ кардааст. Ин феҳристҳо дар сомонаи Марказ гузошта шудаанд.

Дорандагони аттестат (шаҳодатнома)-и универсалӣ бо медали тилло ё нуқра ва дорандагони аттестат (шаҳодатнома)-и аълои равиявӣ бо медали тилло ё нуқра (дар сурати мувофиқат кардани равия ба ихтисоси интихобкардаашон) ба муассисаҳои таълимии таҳсилоти олии касбӣ тибқи тартиби муқарраркардаи Вазорати маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон бо суҳбат қабул карда мешаванд (бе иштирок дар ИМД). Агар ин гуна шахсон аз имтиёзи пешбиникардаи Вазорат даст кашида, дар ИМД иштирок кардан хоҳанд, дар ИМД мувофиқи тартиби умумӣ, яъне бе гирифтани имтиёз ширкат менамоянд.

Aгар довталаб ба якчанд гурӯҳи довталабони имтиёздор дохил бошад, аз балҳои имтиёзии барои ин гурӯҳҳо муқарраршуда ба ӯ бали имтиёзии баландтарин, ки ба гирифтанаш ҳақ дорад, дода мешавад.

Ба довталабони Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино, Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон ва коллеҷҳои тиббӣ, ки хатмкардаи муассисаҳои таълимии шаҳру ноҳияҳои ба онҳо коэффитсиент ҷудошуда ва ҳам сокини яке аз ҳамин шаҳру ноҳияҳоянд, бали коэффитсиент пешбинӣ шудааст. Агар довталаб муассисаи таълимии таҳсилоти миёнаи умумӣ (синфи 11-ум) ё таҳсилоти ибтидоии касбӣ, ё таҳсилоти миёнаи касбиро дар шаҳр ё ноҳияи ба он коэффитсиент муқарраршуда хатм карда бошаду дар шаҳр ё ноҳияи дигар, ки ба он низ коэффитсиент муқаррар шудааст, мезиста бошад, аз рӯйи бали коэффитсиенти муқарраршуда ба шаҳр ё ноҳияе мегирад, ки дар он зиндагӣ мекунад.

Агар довталаб ҳуқуқи соҳиб шуданро ба коэффитсиенти муқарраргардида ва ҳам бали имтиёзӣ дошта бошад, дар сурати зиёд будани бали имтиёзияш аз бали коэффитсиент ба бали бадастовардааш бали имтиёзӣ ва дар акси ҳол, бали коэффитсиент илова карда мешавад.

Бали коэффитсиент барои довталабони Донишгоҳи давлатии тиббии Тоҷикистон ба номи Абӯалӣ ибни Сино, Донишгоҳи давлатии тиббии Хатлон, инчунин довталабони ихтисоси “Кори момодоягӣ”‑и коллеҷҳои тиббиро интихобкарда, ки тибқи тартиб ҳуқуқи гирифтани бали коэффитсиентро доранд, аз рӯйи бали умумии қисми А – имтиҳон дар заминаи таҳсилоти умумӣ (синфи 11‑ум) бадастовардаашон ҳисоб карда шуда, танҳо барои гурӯҳҳои ройгон, дар сурати соҳиб гаштани ин довталабон ба холҳои гузариши фаннӣ аз ҳамаи субтестҳои қисми мазкур, илова мешавад.

Қимати коэффитсиентҳоро вобаста аз таъминоти шаҳру ноҳияҳо бо табибон ва кормандони миёнаи тиб ҳар сол Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистон дар мувофиқа бо Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муайян менамояд.

Ҷадвали 17.1

Гурӯҳҳои имтиёздор дар ИМД ва балҳои имтиёзӣ